کلرید پتاسیم

کود کلرید پتاسیم چیست

کلرید پتاسیم یا پتاسیم کلراید یک کود کشاورزی حاوی مقدار بسیار فراوانی پتاسیم با فرمول شیمیایی KCl است. این کود با اسامی دیگری همچون سیلوبت، کلرور پتاس و کلرور پتاسیم هم شناخته می شود و به اصطلاح آن را پتاس می نامند. کود کلرید پتاسیم در مصارف کشاورزی کاربرد فراوانی دارد تا جایی که بیش از نود درصد کل پتاسی که در دنیا تولید می شود برای تولید کلرور پتاس به کار می رود.

کود کلرید پتاسیم یک نمک شیمیایی به صورت کریستال های سفید رنگ می باشد که به راحتی و به مقدار زیاد در آب قابل حل شدن است و به همین دلیل است. این نمک معدنی شیمیایی، ساختار مولکولی بسیار ساده ای به صورت KCl دارد و در مشاغل کشاورزی ،  صنعتی و آزمایشگاهی بکار می رود. کود کلرور پتاس بهترین جایگزین برای کود سولفات پتاسیم می باشد چرا که با انحلال این کود در آب ، به یون قابل جذب برای گیاهان تبدیل شده و بیشترین پتاسیم مورد نیاز گیاه را تامین می نماید.

ویژگی های شیمیایی و فنی

کاربرد های کود کلرید پتاسیم تنها در کشاورزی خلاصه نمی شود و طیف گسترده تری از کاربردها را دارد که برخی از آنها عبارتند از:

• در صنعت ساخت صابون و انواع محصولات شوینده
• تولید مواد غذایی مختلف در کارخانه ها
• موارد پزشکی و درمانی
• تولید گل حفاری
• در صنایع نقت ، گاز و پتروشیمی
• ساخت ترکیبات شیمیایی هیدروکسید پتاسیم
• تولید کاشی و سرامیک
• تولید رنگ های صنعتی
• بکارگیری در جیره غذائی دام

کاربرد کود کلرور پتاسیم در کشاورزی

با وجود کاربرد های مختلفی که از کلرید پتاسیم ذکر شد ، اما مهم ترین زمینه مصرف آن در حوزه کشاورزی و به عنوان کود برای تامین پتاسیم مورد نیاز گیاهان است. پتاسیم یک از سه عنصر ضروری برای رشد و حیات گیاهان است که در کنار ازت و فسفر جهت زنده ماندن گیاهان ضروری است. پس از این سه عنصر ، گیاهان به ریز مغذی ها در که کود هایی نظیر سولفات آهن ، روی ، مس ، منیزیم و همچنین مواد آلی که در کود های اسید هیومیک و کمپوست وجود دارد احتیاج دارند. کلسیم و گوگرد دیگر عناصر مورد نیاز گیاهان محسوب می شوند.

گیاهان برای رشد به کود هایی احتیاج دارند که دارای سه عنصر اساسی یعنی پتاسیم، نیتروژن (در کود های ازت دار مثل اوره وجود دارد) و فسفات (در کود های فسفاته مثل دی آمونیوم فسفات وجود دارد) باشند. به واسطه این مواد است که عناصر لازم به گیاهان می رسد. کلرید پتاسیم که به خاک تزریق می شود، یون پتاسیم مورد نیاز خاک را تامین می نماید. همانطور که می دانیم پتاسیم کلرید قابلیت انحلال در آب را دارد و با آبیاری زمین کشاورزی کود کلرید پتاسیم در آب حل شده و با ترکیبات موجود در خاک ترکیب می شود و به این طریق کمبود پتاسیم خاک را بر طرف می کند. زمانی که از این کود در زمین های کشاورزی استفاده می شود دیگر ترکیبات خوراکی مورد نیاز خاک از جمله آمینو اسید های ضروری، کلسیم، فسفات و نیترات ها در اختیار گیاه قرار می گیرد.

از جمله خواصی که کود کلرید پتاسیم در کشاورزی دارد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تاثیر فوق العاده در رشد ریشه گیاه
• افزایش مقاومت گیاه در برابر بیماری ها
• تنظیم عملکرد درشت مولکول های زیستی؛ آنزیم ها، کاتالیست های شیمیایی، نشاسته و قندها
• موثر در فتوسنتز گیاهان و جذب نور خورشید
• مفید برای تنظیم متابولیسم گیاه
• موثر در تنظیم فشار آب در داخل و خارج سلول های گیاهی
• تاثیر بر عملکرد و کیفیت زمین کشاورزی
• افزایش سرعت رشد محصولات گیاهی

روش و زمان مصرف کود پتاسیم کلراید

روش مصرف کود کلرور پتاسیم به این صورت است که قبل از اقدام به کاشت محصولات، کود کلرید پتاسیم بر روی سطح خاک زیر کشت پاشیده می شود. کود پتاسیم کلراید به صورت گرانول و پودری و در بسته های ۲۵ کیلوگرمی به بازار مصرف عرضه می شود.

زمان مصرف کود کلرید پتاسیم در زمان نشاء کاری ، تشکیل غلاف و در زمان گلدهی گیاه می باشد، اما از کود سولفات پتاسیم که به عبارتی کود پایه می باشد را باید قبل از کشت محصول استفاده نمود.

انواع مختلف کود پتاسیم کلراید موجود در بازار ایران به شرح زیر هستند:

• کلرور پتاسیم پودری
• کلرور پتاسیم گرانول
• کلرید پتاسیم ازبکستان
• کلرید پتاسیم روسیه
• کلرور پتاسیم خوراکی
• پتاسیم کلراید سفید
• پتاسیم کلراید صورتی (قرمز)

در استفاده از کود کلرید پتاسیم باید نکاتی را رعایت کرد که عبارتند از:

• زمینی که قرار است کوددهی شود بایستی کمی آبیاری شده باشد (حداقل تا پنج سانتی متر از سطح خاک).
• برگ های گیاهان حتما باید خشک باشد در غیر این صورت سبب سوختن برگ ها می شود.
• اگر احتمال بارندگی وجود دارد از کوددهی خودداری شود.
• کود کلرید پتاسیم را با کود های دیگر مخلوط نکنید.

تولید پتاسیم کلراید

منبع اصلی کلرید پتاسیم سنگ معدنی پتاسیم می باشد. فرایند تبدیل سنگ پتاسیم به کلرور پتاسیم طی چندین مرحله از استخراج تا انجام فرایند های شیمیایی صورت می گیرد و مراحل استخراج، انبار کردن، خرد کردن، تغلیظ و تولید را شامل می شود تا کلرید پتاسیم حاصل آید.

پس از استخراج سنگ از معادن، فرایند خردایش روی آن انجام می شود. مرحله بعدی ، دوغاب گیری است، به این صورت که به ذرات ریز سنگ آب اضافه می کنیم تا دوغاب تولید شود. این فرایند برای جداسازی پتاسیم از ناخالصی ها ضروری است. مرحله بعدی ، حرارت دهی به دوغاب است و سپس پتاسیم کلرید با غلظت بالا در مایع ته نشین و جداسازی می شود. کود پتاسیم کلراید در دو رنگ صورتی و سفید رنگ تولید می شود.

چرا کود پتاسیم کلراید برای گیاهان مفید است

کود کلرید پتاسیم درصد بالایی پتاسیم دارد که سبب می شود تا مقاومت گیاه در برابر بیماری ها افزایش یابد. پتاسیم موجود در آن سبب تقویت ریشه زایی گیاهان می شود زیرا پتاسیم یکی از مواد مغذی ضروری برای گیاهان است و نقش موثری در کیفیت و عملکرد گیاهان دارد. وجود این ماده مغذی در کود های مصرفی می تواند گیاه را در برابر تنش های دمایی و تغییرات آب و هوایی محافظت نموده ، ریشه درختان را تقویت و از خشک شدگی آن جلوگیری نماید.