آموزش تهیه سود مایع (سدیم هیدروکسید) از جوش شیرین (سدیم بیکربنات)
تولید سود مایع یا همان سود سوز آور در صنعت دارای روش های استانداردی است که هم خلوص آن مشخص باشد و هم به مقدار زیاد و در اشل صنعتی تولید شود. ولی در صورتی که قصد تهیه کاستیک سودا با استفاده از مواد دم دستی همچون جوش شیرین را دارید ، این مطلب برای شما مفید خواهد بود. در این مقاله آموزشی ، طی ۴ مرحله شما قادر خواهید بود که از جوش شیرین ، سود سوز آور مایع تهیه نمایید.
مرحله اول : مواد شیمیایی و وسایل مورد نیاز
ظرف (ترجیحا شیشه ای)
آب اکسیژنه (هیدروژن پراکسید) – می توانید آب اکسیژنه را از داروخانه ها تهیه نمایید
جوش شیرین (سدیم بیکربنات)
یک وسیله گرمایی کوچک مانند چراغ مطالعه رومیزی
یک ترازوی دقیق آشپزخانه که بتواند وزن را به گرم نمایش دهد
یک وسیله برای هم زدن مواد اولیه
یک ظرف دیگر برای نگهداری سود مایع تهیه شده
دستکش و عینک ایمنی
مرحله دوم : اندازه گیری مواد اولیه
۱- باید دید که آب اکسیژنه خریداری شده دارای چه درصدی است. ۲- سپس مشخص کنید که از چند میلی لیتر آن می خواهید استفاده کنید. موارد ۱ و ۲ را در هم ضرب نمایید. (توجه کنید که اگر مثلا خلوص آب اکسیژنه ۳ درصد است ، عدد ۰٫۰۳ را به عنوان گزینه ۱ محسوب نمایید). حالا حاصل ضرب گزینه های ۱ و ۲ را در عدد ۷٫۲۵ ضرب کنید تا گرماژ جوش شیرین مورد نیاز هم مشخص شود. حال گرماژ مشخص شده جوش شیرین را بر عدد ۲٫۲ تقسیم نمایید.
مرحله سوم : ترکیب کردن مواد و اعمال حرارت
پس از تعیین وزن مواد اولیه ، همه آن را درون ظرف شیشه ای بریزید. بهتر است مواد را هم بزنید تا ترکیب شود. سپس ظرف را همانند عکس ، در زیر چراغ مطالعه قرار دهید به شکلی که لامپ آن در حدود ۱۰ سانتیمتر با سطح مایع ، فاصله داشته باشد. باید مطمئن شوید که لامپ با سطح مایع تماس نداشته باشد. پس از مدت کوتاهی ، محلول شروع به حباب زنی می کند. البته باید مراقب باشید که حرارت زیاد سبب سر ریز شدن حباب ها از درون ظرف به بیرون نشود. برای آگاهی از میزان مناسب حرارت ، اگر ظرف را در دست بگیرید ، نباید سبب سوزش پوست شما گردد. اگر حرارت زیاد بود ، فاصله لامپ از محلول را کمی بیشتر نمایید.
زمانی که ایجاد حباب در محلول به طور کامل متوقف شد (دقت نمایید حتی یک حباب ریز هم ایجاد نشود و اینکه جوش شیرین به طور کامل حل شده باشد) ، در نتیجه اولین واکنش به طور کامل انجام شده است. بهتر است اجازه دهید که محلول حداقل به مدت نیم ساعت تحت حرارت لامپ قرار داشته باشد.
مرحله چهارم : خشک کردن سود مایع بدست آمده
بعد از پایان حباب زنی محلول سود مایع ، آن را درون ظرف دوم بریزید. این کار برای خشک کردن محلول سود مایع و تهیه حالت کریستالی آن است. برای این منظور ، تا زمانی که کریستال ها سفید رنگ شود منتظر بمانید.
فرمول های مربوط این واکنش
فرمول واکنش اولیه به این صورت است:
۲NaHCO3 + H2O2 → NA2O2 + 2H2O + 2CO2
دی اکسید کربن + آب + سدیم پراکسید → آب اکسیژنه + جوش شیرین
در مرحله بعدی این واکنش ایجاد خواهد شد:
Na2O2 + H2O → ۲NaOH + O
اتم تکی اکسیژن + سود مایع → آب + آب اکسیژنه
مرحله دوم واکنش پس از اتمام حباب زنی انجام خواهد شد.