معادله واکنش اسید سولفوریک با سدیم هیدروکسید

تیتراسیون اسید سولفوریک با سود مایع (سدیم هیدروکسید) به منظور تعیین غلظت اسید سولفوریک انجام می شود. اصولا تیتراسیون یا تیتر کردن یک ماده به معنای انجام فرایندی برای تعیین غلظت آن محلول از طریق افزودن یک معرف شیمیایی که تیترانت نامیده می شود و دریافت نشانه ای همچون تغییر رنگ یا بررسی الکتریکی آن است. یکی از مهمترین نشانگرها یا تیترانت های اسیدهایی نظیر اسید سولفوریک ، اسید کلریدریک و … سدیم هیدروکسید یا سود سوز آور با فرمول مولکولی NaOH است که با نام سود مایع هم شناخته می شود. معادله واکنش تیتراسیون اسید سولفوریک با سود مایع (سدیم هیدروکسید) به شرح زیر است:

۲NaOH + H2SO4 → Na2SO4 + 2H2O

آب + سولفات سدیم → اسید سولفوریک + سدیم هیدروکسید

 

نکات مهم تیتراسیون اسید سولفوریک با سود مایع (سود سوز آور)

حتما باید با استفاده از یک معرف رنگی یعنی فنول فتامین استفاده شود. این معرف در محیط اسیدی بی رنگ و در محیط قلیایی صورتی می شود. آزمایش در نقطه تعادل به پایان خواهد رسید.

با وجود اینکه در تیتراسیون از اسید سولفوریک و سود مایع رقیق استفاده می شود ولی باز هم می تواند سبب حساسیت و یا سوزش پوست گردد. بنابراین بعد از جداسازی مواد ، دست خود را با مقادیر زیاد آب سرد شستشو دهید.

 

مراحل انجام تیتراسیون اسید سولفوریک با سود مایع (سدیم هیدروکسید)

۱- وسایل مورد نیاز برای این واکنش عبارتند از بورت ، گیره بورت ، بشر ، ارلن ، پیپت حبابدار ۱۰ میلی لیتری

۲- داخل سیلندر را در حدود ۵۰ میلی لیتر اسید سولفوریک رقیق پر کنید

۳- حدود ۱۰ میلی لیتر آب مقطر و ۲ قطره فنول فتالین به ارلن ها بیافزایید

۴- در این مرحله ۸۰ میلی لیتر محلول سود مایع (سود سوز آور) را داخل بشر و ۵ تا ۱۰ میلی لیتر هم داخل بورت بریزید

۵- یک بشر زیر بورت قرار داده و شیر آن را باز کنید تا هوا کم کم تخلیه شود

۶- حجم اولیه بورت را یادداشت کرده و شروع به تیتر کردن اسید سولفوریک نمایید. فنول فتالین رنگ محلول را صورتی می کند. سرعت انجام کار را کم کنید تا به نقطه پایانی آزمایش نزدیک شوید

۷- حال برای دو نمونه دیگر هم از حجم مشابه محلول سود مایع سدیم هیدروکسید استفاده نمایید. دقت کنید مقدار کاستیک سودا موجود در بورت کافی باشد تا مجبور نشوید در حین انجام آزمایش به آن سود سوز آور اضافه کرده و اندازه ها را اشتباه کنید.

۸- در پایان اعداد را یادداشت کرده و محاسبات را انجام دهید.