نقش کربنات کلسیم در جیره غذایی مرغ تخمی
مرغ تخمی در طول عمر خود تعداد زیادی تخم مرغ برای مصرف انسان تولید می نماید. کیفیت خوب تخم مرغ با پوسته قوی ضامن فروش آن است. تحقیقات مختلفی بر روی تاثیر مصرف مقادیر مختلف کربنات کلسیم بر شاخص های کیفی و مقاومت پوسته تخم مرغ انجام شده است. پوسته تخم مرغ حاوی ۹۰ تا ۹۵ درصد کربنات کلسیم است که در یک شبکه پروتئین جاسازی شده است. پوسته تخم مرغ اصولا از آهک تشکیل می شود که از جیره غذایی روزانه و یا از استخوان های مرغ تخمگذار (به خصوص مغز استخوان نخاعی) تامین می گردد. بنابراین برای جلوگیری از پوکی استخوان و تلفات مرغ ، باید از منابع مناسب کربنات کلسیم در جیره غذایی روزانه استفاده نمود.
چه مقدار کربنات کلسیم مورد نیاز است؟
البته میزان کربنات کلسیم مصرفی در خوراک مرغ تخمی باید طبق استاندارد مشخصی تعیین شود زیرا حجم بالای کلسیم در جیره ، جذب آن را کاهش داده و همچنین میزان آهک موجود در خون حیوان را افزایش می دهد. مطالعات نشان داده میزان ۲ گرم کربنات کلسیم با غلظت کلسیم ۴۰ درصد ، به ازای خوراک روزانه هر مرغ مناسب است. مصرف کربنات کلسیم در خوراک گرانول ، می تواند نگهداری نیروژن و هضم فیبر خام را افزایش دهد.
کربنات کلسیم مصرفی در جیره مرغ از چه نوعی باشد؟
از طرفی زمان تغذیه کربنات کلسیم نیز اهمیت دارد. در طول شب ، سیکل ترشح هورمون استروژن در مرغ تخمی افزایش می یابد. این سیکل موجب انتقال حلالیت کلسیم در بدن حیوان می شود. اگر در این بازه زمانی ، کربنات کلسیم در سیستم گوارش مرغ تخمگذار وجود نداشته باشد ، کلسیم رزرو شده در استخوان به سمت سیستم تشکیل تخم منتقل خواهد شد. به منظور جلوگیری از این مشکل ، باید به جای استفاده از کربنات کلسیم کاملا پودر شده با مش بالا ، از نوع گرانول آن استفاده نمود تا به سرعت و در طول روز هضم نشده و قبل از اینکه بدن حیوان به آن نیاز داشته باشد ، از بدن خارج نگردد.
چگونه از کربنات کلسیم در تغذیه طیور استفاده شود؟
بهتر است کربنات کلسیم به میزان تعیین شده در ساعاتی از بعد از ظهر یا عصر به صورت مکرر در اختیار گله قرار گیرد. این روش غذا دهی سبب می شود تا میزان کلسیم جذب شده از جیره به حداکثر رسیده و کلسیم در استخوان حفظ گردد. این روش تغذیه ، با وجود اینکه هیچ گونه افزایش هزینه ای را شامل نمی شود ، اما سه مزیت دارد که عبارتند از:
۱- کاهش سطح فسفر در غذا (حفظ منابع محدود)
۲- کاهش سوخت و ساز در بدن مرغ تخمگذار (در نتیجه حفظ قدرت استخوان)
۳- کاهش قابل توجه دفع فسفر
نتیجه مصرف مقدار بهینه کربنات کلسیم
پس از مطالعات مختلف در زمینه فیزیولوژی و شکل گیری پوسته تخم مرغ ، مشخص می شود که مقدار بهینه ، زمان مناسب و سایز ذرات کربنات کلسیم مصرفی در جیره غذایی مرغ تخمگذار به حیوان کمک میکند تا بیشترین تعداد تخم مرغ قابل عرضه به بازار فروش را در مدت زمان طولانی تولید نماید. همچنین ریسک شکستن استخوان و دفع فسفر کاهش می یابد.