بنتونیت رنگبری چیست
بنتونیت خاک رنگبر کاربرد وسیعی در رنگ بری روغن ها داشته و از آن برای تصفیه روغن و جدا سازی ناخالصی ها استفاده می شود. تمامی انواع روغن ها اعم از روغن های گیاهی ، حیوانی ، معدنی ونفتی مانند روغن سویا ، تخم کتان ، نارگیل ، گلسیرین و … را می توان با استفاده از خاک رس بنتونیت رنگبری نموده و در تولید محصولات گوناگون همچون رنگ ، صابون و روغن های خوراکی بکار برد. بنتونیت نوعی خاک رس حاوی مقادیر زیاد مونت موریلونیت است که قابلیت بالایی در جذب مایعات و روغن دارد.
بنتونیت رنگبری دارای ویژگی های خاصی است و باید پس از رنگ زدایی به طور کامل از روغن جداسازی شود. بسته به نوع روغن و ناخالصی های آن ، بین نیم تا سی درصد وزنی روغن به آن بنتونیت افزوده می شود. برای رنگ بری می توان از سه نوع بنتونیت فعال طبیعی یا فعال شده یا بوکسیت استفاده نمود. برخی انواع بنتونیت خاک رس موجود در طبیعت دارای پلاستیسیته زیادی نبوده و ساختار ورقی شکل دارند و به طور طبیعی فعال هستند. این نوع بنتونیت رنگبری بدون هیچ واکنشی جهت مصرف در رنگ بری روغن ها مناسب است. نوع دیگری از بنتونیت رنگبری هم وجود دارد که به طور طبیعی فعال نیست اما می توان با فعال سازی آن از طریق اسید های معدنی ، قدرت رنگ بری چندین برابری به آن افزود. بنتونیت فعال شده معمولا برای تولید کاغذ کاربن بدون کربن استفاده می گردد. در رنگ بری همچنین می توان از بوکسیت فعال شده هم استفاده نمود البته تنها در تصفیه روغن نفتی کاربرد دارد.
روش بکار گیری بنتونیت رنگبری
به منظور رنگ بری روغن های مختلفی گیاهی ، حیوانی و معدنی از دو روش کلی صافی و تماسی استفاده می شود. یکی از بهترین انواع صافی ها جهت تصفیه مایعات ، صافی های خاک رس هستند که به صورت لایه ای و با اندازه ذرات متفاوت تهیه می گردد. در این روش ، روغن خام از میان صافی خاک رس با اندازه ذرات مش ده تا شصت عبور داده می شود. همچنین می توان روغن را با بنتونیت مش ۲۰۰ ترکیب کرده و پس از آن از فیلتر عبور داد که آن را روش تماسی می نامند. روش تماسی برای روغن های گیاهی و حیوانی مناسب تر است اما برای روغن های نفتی می توان از هر دو روش استفاده نمود. بنتونیت رنگبری مناسب برای فیلراسیون تماسی از نوع بنتونیت کلسیمی بوده اما امکان استفاده از بنتونیت سدیم دار نیز وجود دارد.
روغن باید پیش از مصرف ، بی رنگ شود. جهت انجام این کار از دو روش تصفیه فیزیکی و شیمیایی استفاده می گردد. باید ابتدا روغن را تبخیر نموده و ناخالصی های آن را جداسازی کرد. سپس با استفاده از سولفوریک اسید و سیتریک اسید و درصد مشخصی بنتونیت رنگبری فعال ، روغن را بی رنگ نمود. اسید برای جدا سازی نمک ها و صمغ کاربرد دارد و همچنین با استفاده از مواد قلیایی باید اقدام به خنثی نمودن اسید های چرب نمایند. در آخرین مرحله هم بنتونیت خاک رنگبر به آن افزوده می شود. این روش بیشتر برای بی رنگ سازی روغن پالم مناسب بوده ولی می توان برای روغن های دیگری نظیر سویا ، تخم ها و چربی حیوانی هم استفاده شود.