وجود اسید هیومیک در جیره غذایی دام و طیور و بخصوص مرغ گوشتی در تمام کشور های جهان رو افزایش است. استفاده از هیومیک اسید چه در بخش کشاورزی و چه در بخش دام پروری در کشور های پیشرفته مورد اقبال زیادی قرار دارد در حالی که در کشور های در حال توسعه هنوز اهمیت آن به خوبی درک نشده است. کشور های اروپایی استفاده از آنتی بیوتیک را در پرورش مرغ یا به طور کامل ممنوع کردند یا مصرف آن را تا حد بسیار زیادی محدود نموده اند. این عمل به منظور کاهش تاثیر اقتصادی ناشی از بیماری ها بر سلامت جامعه اتخاذ شده است.
یکی از اصلی ترین دغدغه ها در مرغداری و پرورش طیور ، جلوگیری از ناهنجاری های گوارشی بخصوص در مرحله جوجه ریزی است. این بیماری ممکن است موجب گسترش میکروب در محیط پرورش شده و مصرف غیر قابل کنترل آنتی بیوتیک ها را برای جلوگیری از تلفات گله به همراه داشته باشد. تحقیقات زیادی بر روی اسید هیومیک صورت گرفته است تا مشخص گردد این ماده چه تاثیری بر سلامت جوجه گوشتی دارد.
اسید هیومیک برای کاهش سطح میکروب در جیره
استفاده از ترکیبات هیومیکی Humic substance نظیر اسید هیومیک و اسید فولویک در جیره غذایی و آب مصرفی جوجه گوشتی یک روش تایید شده است. هیومیک اسید ها یک گروه از ترکیبات هستند که در اثر تجزیه مواد ارگانیک بخصوص گیاهان تولید می شوند. بسیاری از مطالعات و فعالیت ها در حوزه پرورش طیور و مرغداری نشان از ظرفیت بالای اسید هیومیک در ممانعت از رشد میکروب ها و قارچ ها دارد که همین امر موجب کاهش سطح خطرناک ترین سموم یعنی مایکوتوکسین ها در جیره غذایی می شود. هیومیک اسید همچنین سبب کاهش استرس هورمونی ، بهبود سیستم ایمنی و کاهش التحاب شده و ویژگی ضد ویروسی دارد. ترکیبات هیومیکی از اختلالات روده جلوگیری نموده و این مشکلات را درمان می کند. مواد هیومیکی همچنین موجب غنی شدن مواد خوراکی و افزایش میزان عناصر کمیاب به همراه تاثیر مثبت بر عملکرد رشد و کاهش مرگ و میر می شود.
نتایج آزمایشات انجام شده
طبق یک تحقیق صورت گرفته در شهر تاراگونا کشور اسپانیا ، جیره غذایی مرغ گوشتی با مقادیر بالای اسید هیومیک و اسید فولویک غنی شد و حجم مواد مغذی افزایش یافت. این عمل موجب بهبود عملکرد کارایی و وضعیت سلامت گله شد. این تحقیق بر روی ۳۸۴ جوجه یک روزه که ۳۰۸ تا از آنها نر بودن تا ۴۲ روز ادامه پیدا کرد. گله جوجه های گوشتی به سه گروه ۱۲۸ عددی تقسیم بندی شدند. تفاوت این گروه ها تنها در جیره غذایی بود. گروه اول و دوم با جیره معمول مرغ گوشتی تغذیه شد و در گروه سوم از هیچ گونه مواد آنتی بیوتیک و افزودنی استفاده نشد. وزن جوجه ها و میزان مصرف مواد غذایی به طور هفتگی برای همه گله ثبت گردید.
در طی انجام آزمایش ، وضعیت سلامت گله بسیار خوب بود و تنها ۲ جوجه به دلیل بیماری های تنفسی و گوارشی تلف شدند. این میزان تلفات با وجود عدم استفاده از آنتی بیوتیک بسیار خوشحال کننده بود. در پایان ۴۲ روز ، متوسط وزن جوجه ها به ۲٫۸۹ کیلو گرم رسید. از نتایج حاصله مشخص شد که گنجاندن اسید هیومیک در جیره غذایی جوجه گوشتی تاثیرات مثبتی بر تمام مراحل رشد گله دارد.