آب آهک چیست؟
آب آهک یک مایع قلیایی پر کاربرد است که از ترکیب هیدروکسید کلسیم با آب به دست می آید و در مصارف پخت و پز ، تنظیم pH ، ساخت و ساز و … مصرف می شود. برخی افراد تصور می کنند که آب آهک دارای خاصیت اسیدی است در حالی که چنین نیست و اصولا موادی که در پیوند با یون هیدروکسید OH هستند ، دارای pH بالای ۷ بوده و خاصیت قلیایی دارند. در این مقاله به معرفی آب آهک یا شیره آهک و موارد کاربرد و ویژگی های ظاهری و شیمیایی این ماده می پردازیم.
آب آهک چگونه تهیه می شود؟
ترکیب آب با انواع مختلف آهک سبب ایجاد حالات مختلفی می شود. برای مثال چنانچه آهک خام پودر شده را با آب ترکیب کنیم و موادی مانند سیمان یا پودر سنگ نیز به آن اضافه نماییم ، ملات به دست می آید که در موارد مختلف ساخت و ساز مصرف می شود. همچنین اگر آهک زنده یا همان اکسید کلسیم با آب ترکیب شود ، یک واکنش شدید شیمیایی ایجاد می نماید که همراه با آزاد سازی حرارت بوده و شکفته سازی آهک نام دارد. اما منظور از آب آهک یا شیره آهک در اصل ، ترکیب آهک هیدراته یا هیدروکسید کلسیم با آب است. چنانچه آهک هیدراته با خلوص بالا و حالت کاملا پودری را با آب خالص ترکیب کنیم ، شیره ای سفید رنگ ایجاد می شود. چنانچه این محلول به مدت مشخصی دست نخورده باقی بماند ، پودر آهک هیدراته به طور کامل ته نشین شده و مایعی شفاف حاصل می شود. البته آهک هیدراته به طور کامل ویژگی های خود را به آب منتقل می کند. فرمول شیمیایی آب آهک Ca(OH)2 بوده و اصولا یکی از آبپوش های آهک هیدراته محسوب می شود. آب آهک را در جاده سازی و راه سازی برای پوشش دادن درز ها و شکستگی های روی آسفالت استفاده می کنند زیرا با نفوذ در میان منافذ خالی بین سنگ ها و مواد تشکیل دهنده ، استحکام جاده را افزایش می دهد.
آب آهک در آشپزی
از آب آهک به منظور پخت بعضی از انواع مربا مانند مربای کدو حلوایی ، پوست پرتقال و گریپ فروت استفاده می شود زیرا سبب ترد شدن ، حفظ شکل ظاهری و تلخی گیری این مواد می گردد و از له شدن میوه ها در هنگام پخت جلوگیری می کند. برای تهیه آب آهک جهت پخت و پز باید به ازای هر یک کیلوگرم میوه ، یک کیلوگرم آهک خوراکی را در ۵ تا ۶ لیوان آب سرد حل کرده و چند ساعت فرصت دهید تا کاملا ته نشین شود. سپس آب شفاف روی اهک را بر روی میوه ها بریزید و اجازه دهید ۲ الی ۳ ساعت به همین شکل باقی بماند. بعد میوه ها را شسته و این عمل را چند بار دیگر تکرار کنید.
