کربنات کلسیم

صفحه اصلی>محصولات>کربنات کلسیم

کربنات کلسیم چیست ؟

کربنات کلسیم Calcium Carbonate یا CaCO3 در حدود چهار درصد از پوسته کره زمین را تشکیل داده است. اشکال طبیعی عمده کلسیم کربنات به صورت گچ ، سنگ آهک ، مرمریت ، کلسیت و آراگونیت ایجاد می شود که از رسوب برخی فسیل ها طی میلیون ها سال ایجاد شده است. کربنات کلسیم یکی از پر کاربرد ترین مواد معدنی در زندگی بشر می باشد. شاید اولین برخورد همه ما با کربنات کلسیم در کلاس های درس به شکل گچی بوده که بر روی تخته با آن می نوشتیم. کلسیم کربنات با نام آهک کشاورزی نیز شناخته می شود زیرا در خاک زمین ها کشاورزی وجود دارد.

فرایند تولید کربنات کلسیم از معدن تا کارخانه

تولید کربنات کلسیم

خالص ترین شکل طبیعی کلسیم کربنات به صورت سنگ مرمر بوده و به شکل صنعتی نیز می توان آن را از طریق عبور دادن گاز کربنیک از میان محلول آهک هیدراته (هیدروکسید کلسیم) به دست آورد. این نوع کلسیم کربنات از نوع طبیعی آن بسیار خالص تر بوده و به نام کربنات کلسیم رسوبی و به اختصار PCC شناخته می شود. از جمله ویژگی های آن می توان به حالت پودری یک دست اشاره نمود. نوع معدنی آن نیز به اختصار GCC نامیده شده و کربنات کلسیم معدنی است که طی فرایند استخراج معادن سنگ آهک و سپس کوبش در کارخانجات تولیدی به دست می آید. کلسیم کربنات خالصی که در صنایع غذایی و دارویی کاربرد دارد یا از نوع کربنات کلسیم رسوبی صنعتی بوده و یا از کوبش سنگ مرمر یا ماربل تولید می شود. منشاء پیدایش کربنات کلسیم GCC در طبیعت به طرق زیر می باشد:

منابع زمین شناختی : عمدتا حاوی گچ ، سنگ آهک ، مرمریت و تراورتن بوده و به صورت صخره های کلسیت و آراگونیت یافت می شود.

منابع زیست شناختی : کلسیم کربنات از جمله اجزاء سازنده بدن تمام موجودات است. پوسته تخم پرندگان ، حلزون ها و جانداران آبزی و همچنین سبزیجات تیره رنگ مانند کلم بروکلی حاوی مقادیری کربنات کلسیم هستند.

کربنات کلسیم

مصارف کربنات کلسیم

کاربرد های کربنات کلسیم به ۳ دسته عمده تقسیم بندی می شود که به شرح ذیل می باشد.

کاغذ ، پلاستیک ، رنگ و پوشش

از کلسیم کربنات به صورت گسترده ای در تولید کاغد ، پلاستیک ها ، رنگ ها و پوشش های صنعتی به دو منظور فیلر و نیز رنگ سفید خالص آن به عنوان رنگ پوششی استفاده می شود. در تولید کاغذ موجب سفیدی و درخشش محصول شده و پرکنی ارزان قیمت است. همچنین تاثیر مخرب کاستیک سودا را خنثی می کند. همچنین به عنوان یک حجم دهنده ، در حدود ۳۰% وزن رنگ ها ، چسب ها و سیلانت ها را تشکیل می دهد.

صنایع غذایی و دارویی

کربنات کلسیم یک منبع غذایی غنی است که نقش ضد اسیدی ، نگهدارنده فسفر و پر کن قرص ها و دارو ها را دارد. در تولید جوش شیرین ، خمیر دندان و … هم مصرف می شود. از دیگران مصارف مربوط به تغذیه می توان به بخش کشاورزی و خوراک دام و طیور اشاره نمود. همچنین به صورت فراوری شده در تصفیه آب و فاضلاب نیز نقش دارد.

صنایع ساخت و ساز

از کربنات کلسیم به شکل مستقیم یعنی سنگ مرمر و گچ و سنگ آهک و یا به صورت پودری در ترکیب مصالح ساختمانی مانند سیمان استفاده می شود. تولید بلوک های سیمانی ، بتن و بسیاری مواد ساختمانی دیگر از جمله زمینه های مصرف کلسیم کربنات می باشد.

سایر مصارف کربنات کلسیم

این ماده معدنی دارای کاربرد های دیگر در صنایع تصفیه سنگ آهن ، پتروشیمی و حفاری ، تصفیه قند و شکر ، خنثی سازی اسید ها ، تولید کاشی و سرامیک و … هم هست.

 کربنات کلسیم دامی

کلسیم کربنات یکی از مهم ترین مکمل های مورد مصرف در جیره غذایی دام است. این ماده حاوی مقادیر زیادی کلسیم می باشد که جهت بهبود عملکرد گوارشی و افزایش استحکام اسکلت بندی حیوانات کارایی دارد. کربنات کلسیم خوراک دام به دلیل قیمت ارزان و اینکه ماده معدنی و طبیعی است برای تغذیه دام استفاده می شود.

کربنات کلسیم خوراکی

کلسیم کربنات نه تنها در تغذیه دام بکار می رود ، همچنین یک مکمل دارویی و غذایی در خوراک انسان نیز می باشد. از کلسیم کربنات بعنوان یک مکمل دارویی برای تولید قرص کلسیم جهت درمان کمبود کلسیم ، درمان هایپر فسفاتمی و درمان مشکلات گوارشی ناشی از اسید معده استفاده می شود.

کربنات کلسیم

فروش کربنات کلسیم

کارخانه آهک و پودر سنگ سینا تولید با در اختیار داشتن معدن کربنات کلسیم و سنگ آهک پر چرب و غنی ، قادر به تولید کلسیم کربنات پودری در مش ۱۰۰ تا ۳۵۰۰ می باشد. ما با افتخار ، قادر به تولید و فروش کربنات کلسیم ممتاز با کیفیت صادراتی برای تامین نیاز هم وطنان محترم در کلیه زمینه های صنعتی ، ساختمانی و خوراکی می باشیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید کلسیم کربنات با بخش بازرگانی گروه صنعتی پارس شیمی تماس حاصل فرمایید.

اطلاعات تخصصی در مورد کربنات کلسیم

کلسیم کربنات یکی از اصلی ترین کانی های تشکیل دهنده پوسته کره زمین است. این ماده به لحاظ فیزیکی بدون بو ، قلیایی و نامحلول در آب می باشد. کلسیم کربنات کاربرد های بی شماری دارد. از این ماده به علت قدرت جذب یون های فلزات سنگین مانند یون های مس ، سرب ، روی و … در تصفیه آب استفاده می شود و فیلتر های خاصی از آن تهیه می کنند.

کلسیم کربنات CaCO3 انواع گوناگونی در معادن به اشکال مختلف نظیر گچ ، سنگ آهک ، مرمر ، گرانیت و دیگر انواع سنگ های رسوبی دارد. با توجه به اینکه هر کدام از این سنگ ها دارای کاربردهای مخصوص به خود هستند بنابراین سنگ های خانواده کلسیم کربنات جز کانی های بسیار پر مصرف شناخته می شوند. از طرفی این ماده حاوی مقادیر زیادی کلسیم است بنابراین در جیره غذایی دام و طیور و آبزیان و همچنین در تولید مکمل های غذایی و دارویی مورد مصرف انسان به عنوان مهم ترین منبع تامین کلسیم محسوب می شود.

جدول مشخصات فیزیکی و شیمیایی

فرمول مولکولیCaCO3
ویژگی های فیزیکیکانی کریستالی – فاقد بو – فاقد طعم
انحلال پذیرینامحلول در آب و الکل ها – محلول در اسید ها به میزان مشخص
جرم مولی۱۰۰٫۰۸۶ g/mol
نقطه ذوبدر دمای ۱۵۱۷ تا ۲۴۴۲ شروع به تجزیه شدن (جدا شدن گاز کربنیک) می نماید
ساختاری کریستالیمثلثی

تولید و استخراج

کلسیم کربنات هم به صورت طبیعی در پوسته زمین یافت می شود که آن را کربنات کلسیم معدنی GCC می نامند و هم به صورت سنتزی قابل تولید است که کربنات کلسیم رسوبی PCC نام دارد. نوع معدنی آن که در طبیعت شکل می گیرد و حاوی مقادیر متفاوتی ناخالصی های گوناگونی بوده و ساختار آن می تواند از نوع آراگونیت ، کلسیت ، گچ ، سنگ آهک و … باشد. همچنین نوع ساختار کریستالی معمولا مثلثی نوک نیز است.

اما برای تولید کربنات کلسیم رسوبی از آهک هیدراته به عنوان ماده اولیه استفاده شده و می توان آن را با ساختارهای کریستالی متفاوت رومبوهدرال ، اورتوهومبیک و هگزاگونال تولید نمود. این محصول به علت خلوص بالا و امکان تولید در اشکال و سایز های مختلف به عنوان فیلر و یا مکمل کلسیمی در صنایع غذایی و آرایشی مصرف می شود.

بیشترین ساختار کلسیم کربنات موجود در طبیعت از نوع کلسیت است زیرا این ماده به لحاظ ترمودینامیکی دارای پایدارترین حالت می باشد. آراگونیت به دلیل حلالیت بالا و دانسیته بیشتر از کلسیت در شرایط محیطی خاصی ایجاد می شود ولی به دلیل پایدار کمتر ، به مرور تبدیل به کلسیت می شود. نوع دیگری از کلسیم کربنات با نام واتریت هم وجود دارد که به دلیل ناپایداری زیاد ، در طبیعت بسیار نادر است.

برای تولید کربنات کلسیم رسوبی که خلوص بالای ۹۹ درصد داشته و می توان آن را به صورت نانو ذرات نیز تولید نمود ، سه روش کلی وجود دارد که معادله واکنش آنها به شرح زیر است:

فرایند آهک هیدراته – سودا

Ca(OH)2 + Na2CO3 ↔ CaCO3 + 2 NaOH

فرایند کربوناسیون

Ca(OH)2 + CO2 ↔ CaCO3 + H2O

فرایند بر مبنای کلرید کلسیم

CaCl2 + Na2CO3 ↔ ۲ NaCl + CaCO3

حلالیت و واکنش با اسید ها

در علم شیمی ، واکنش اسید و قلیا منجر به تولید نمک و آب می شود. واکنش کلسیم کربنات و اسید ها نیز از این قائده مستثنی نبوده و محصول آن تولید آب و گاز کربنیک است. در صورت ترکیب کلسیم کربنات با انواع اسید ها یک واکنش دو مرحله ای رخ می دهد که اسید کربنیک محصول مرحله اول خواهد بود. این ماده بسیار ناپایدار بوده و به سرعت به گاز کربنیک و آب تجزیه می گردد. معادله واکنش عبارتست از:

CaCO3 + 2 H+ ↔ Ca+2 + H2CO3 (مرحله اول)

H2CO3 ↔ CO2 + H2O (مرحله دوم)

همان طور که گفته شد ، کلسیم کربنات در آب مقطر نامحلول است اما این ماده در باران که حاوی مقادیر زیادی گاز دی اکسید کربن است ، حل شده و بی کربنات کلسیم تولید می نماید. تمامی آثار کلسیمی موجود در طبیعت نظیر غار های آهکی و رسوبات استالاگمیت و استالاکتیک حاصل همین انحلال کلسیم کربنات در باران حاوی گاز کربنیک است.

کربنات کلسیم

کاربرد

کاغذ سازی

کربنات کلسیم فیلر اصلی در صنعت تولید کاغذ است. این ماده با سابقه سی ساله در این صنعت به عنوان پر کن و رنگدانه با پوشش دهی بالا برای افزایش سفیدی ، مقاومت در برابر شعله و رطوبت ، جذب بهتر جوهر و درخشانی بیشتر به کار می رود.

کشاورزی و پرورش دام

کربنات کلسیم یک کود کشاورزی نیست بلکه از آن برای تنظیم میزان اسیدیته خاک استفاده می شود. این ماده بخصوص در بخش هایی از کره زمین نظیر اروپا که دارای سطح بالایی از بارش هستند مفید خواهد بود. همچنین از کربنات کلسیم دامی به عنوان مکمل در جیره غذایی دام و طیور و ماهی ها برای تامین کلسیم مورد نیاز استفاده می شود.

پلاستیک و پلیمر

اساسی ترین فیلر در تولید انواع پلاستیک است و برای تولید پلاستیک هایی نظیر PVC ، پلی پروپیلن ، PP و پلی استر ها کاربرد دارد. کلسیم کربنات در ترکیب بسیاری از محصولات مانند تایر خودرو ها ، لاتکس ، چسب و سیلانت و آب بند موجود است.

موارد زیست محیطی

در موارد حفاظت محیط زیست از کربنات کلسیم استفاده های فراوانی می شود. بیشترین کاربرد آن در تصفیه پساب آلاینده کارخانجات و نیز گاز های سمی صنایع پتروشیمی است. کلسیم کربنات قادر به جذب مواد سمی از گازهایی نظیر دی اکسید سولفور است که در زمان استخراج نفت و گاز تولید می شود.

مصالح ساختمانی

اگر چه کلسیم کربنات به صورت مستقیم در ساخت و ساز مورد استفاده قرار نمی گیرد ولی برای تولید مصالح ساختمانی نظیر سیمان ، آهک ، سرامیک و شیشه مصرف می شود.

پزشکی 

کمبود کلسیم یکی از شاید ترین بیماری ها ، بخصوص در دوران بارداری و سالمندی است که باید با مصرف مکمل های کلسیمی درمان شود. کربنات کلسیم خوراکی به صورت قرص و کپسول و یا به همراه ویتامین D3 برای درمان بیماری های پوکی استخوان ، مشکلات اسکلتی ، کم کاری تیروئید و مشکلات گوارشی قابل تجویز است.

سوالات پر تکرار

۱- کربنات کلسیم عنصر است یا ترکیب ؟

کربنات کلسیم مانند خود کلسیم یک عنصر محسوب نمی شود بلکه از ترکیب اتم عناصر کلسیم و اکسیژن و هیدروژن ایجاد شده است. فرمول مولکولی کلسیم کربنات ، ترکیبی از یون های کلسیم و هیدروکسید می باشد.

۲- حلال کربنات کلسیم چیست ؟

کلسیم کربنات در آب و الکل ها کاملا نامحلول است. با توجه به ماهیت قلیایی این ماده ، نیاز به محیط اسیدی برای انحلال پذیری آن داریم. کلسیم کربنات در آب حاوی گاز دی اکسید کربن و همچنین در اسید ها حل می شود.

۳- کربنات کلسیم کوتد چیست ؟

کلسیم کربنات به صورت معمول قابلیت ترکیب با مواد اولیه تولید پلیمر ها را ندارد به همین دلیل آن را با اسید های چرب نظیر اسید استئاریک پوشش می دهیم که این ترکیب جدید به کربنات کلسیم کوتد معروف است.

۴- کربنات کلسیم از کجا بخریم ؟

کارخانه کربنات کلسیم سینا تولید بزرگترین تولید کننده کربنات کلسیم کلوخه ، پودری ، میکرونیزه ، کوتد و … در ایران برای مصارف داخلی و یا صادرات به دیگر کشورها است.

۵- کاربرد کربنات کلسیم در کاغذ سازی چیست ؟

کلسیم کربنات یک ماده حجم دهنده در تولید کاغذ ، مقوا ، شانه تخم مرغ و کارتن های بهداشتی نظیر کارتن شیرینی است. مصرف این ماده علاوه بر کاهش چشمگیر هزینه تولید ، سبب بهبود بافت کاغذ ، افزایش استحکام و جذب بهتر جوهر می شود.

مطالب مرتبط
Go to Top