واکنش سدیم هیدروکسید و کات کبود چیست؟
واکنش محلول سود پرک با سولفات مس یک نمونه از واکنش های ته نشینی یا Precipitation Reaction است. سولفات مس حاوی فلز انتقالی یا عنصر واسطه می باشد که به راحتی در آب حل می شود. زمانی که محلول سود پرک یا همان هیدروکسید سدیم به آن اضافه شود ، سبب ایجاد حالت هیدروکسید فلز شده و در نتیجه ، واکنش سدیم هیدروکسید و کات کبود در نهایت منجر به تولید هیدروکسید مس خواهد شد. هیدروکسید مس یک جامد آبی رنگ و نامحلول با فرمول مولکولی Cu(OH)2 است که از ترکیب محلول سود پرک NaOH با محلول رقیق سولفات مس با فرمول CuSO4·۵H2O به دست می آید. معادله واکنش کات کبود با سدیم هیدروکسید عبارت است از:
CuSO4+2NaOH→Cu(OH)2+Na2SO4
از واکنش محلول سود پرک با کات کبود در قرون ۱۷ و ۱۸ میلادی به منظور تولید نوعی رنگ برای استفاده در صنایع جوهر سازی و سرامیک سازی استفاده می شده است. طی فرایند تولید هیدروکسید مس معمولا مقداری سدیم هیدروکسید به صورت ناخالصی در آن باقی می ماند. در روش آزمایشگاهی برای تولید این ماده به صورت کاملا خالص ، پیش از ترکیب محلول سود پرک با کات کبود ، مقداری کلرید آمونیوم به محلول افزوده می شود.
همچنین یک روش ساده آزمایشگاهی برای تولید هیدروکسید مس ، از طریق الکترولیز آب که حاوی الکترولیت هایی مانند سدیم سولفات یا منیزیم سولفات است می باشد. در این روش مقداری آنود مس هم به آن افزوده می شود. ولی روش صنعتی تولید آن که در اشل زیاد می باشد ، همان واکنش محلول سود پرک و کات کبود است.
روش انجام آزمایش سدیم هیدروکسید و کات کبود در آزمایشگاه
مواد و وسایل مورد نیاز برای این آزمایش عبارتند از:
– محلول سود پرک رقیق یا سود مایع
– سولفات مس یا کات کبود
– بشر
– لوله آزمایش
نحوه انجام واکنش کات کبود و سدیم هیدروکسید
قبل از شروع آزمایش توجه داشته باشید که سدیم هیدروکسید یک ماده به شدت قلیایی و تا حدودی خورنده است پس در هنگام کار با آن از دستکش استفاده نمایید. ابتدا بشر را تا نیمه از آب پر کنید و نصف قاشق به آن کات کبود افزوده و هم بزنید. ۱mL از محلول آبی رنگ به دست آمده را در یک لوله آزمایش ریخته و مقداری محلول سود پرک به آن بیفزایید. حال می توانید نتیجه آزمایش که همان هیدروکسید مس است را مشاهده نمایید.
