پودر سنگ یا ماسه
سیمان معمولی ترکیبی از ماده پودری ، ماده درشت ، آب و مواد افزودنی است. مواد پودری مهم ترین بخش تشکیل دهنده سیمان است زیرا که سبب افزایش استحکام آن می شود. این مواد شامل ماسه طبیعی یا پودر سنگ (سنگ کوبیده و آرد شده) با اندازه ذرات کوچکتر از ۹٫۵ میلی متر هستند. این مواد دارای منشاء طبیعی هستند به معنی که ماسه از رودخانه ها و پودر سنگ از استخراج معادن به دست می آید. با وجود اینکه از گذشته تا به حال ، ماسه (به عنوان یک ماده پودری مصرفی در صنایع ساختمانی) یکی از مواد اولیه اصلی در تولید سیمان بوده است اما این روند در بعضی موارد در حال جایگزینی با پودر سنگ می باشد. تحقیقات نشان داده که جایگزینی پودر سنگ به جای شن و ماسه علاوه بر کاهش میزان هدر رفت سیمان ، همچنین سبب می شود که بتوان اقدام به بازیافت سیمان های مصرف شده نیز نمود.
بررسی های آزمایشگاهی نشان داده است که مصرف پودر سنگ در تولید سیمان موجب افزایش استحکام سیمان و آجر تا ۱۵ درصد بیشتر از زمانی که از ماسه استفاده گردد می شود. این افزایش مقاومتی نشانگر آن است که مصالح ساختمانی تولید شده با پودر سنگ بسیار مناسب تر از انواع تولیدی با ماسه می باشد. البته مشکل استفاده از پودر خاک سنگ به جای ماسه ، افزایش هزینه انجام پروژه است. اما از طرف دیگر آجر های تولید شده با پودر سنگ از توان فشرده سازی بیشتری برخوردار هستند.
علت مصرف ماسه در تولید سیمان ، آجر و ملات را می توان فراوانی و دسترسی راحت و همچنین قیمت مناسب آن دانست که سبب شده برای سال های بسیار طولانی در صنعتی ساخت و ساز مورد استفاده قرار گیرد. اما امروزه با وجود آسیاب های سنگ شکن پر قدرت ، امکان تولید انواع پودر سنگ با قیمت ارزان نیز فراهم گرده است. پودر سنگ نسبت به ماسه دارای مزایا و محاسنی در زمینه کیفیت ، تاثیرگذاری ، دسترسی و قیمت می باشد. با توجه به مطالب ذکر شده ، مصرف هر یک از این دو ماده بستگی به عوامل مختلفی همچون محل تاسیس کارخانه تولید سیمان (به دلیل میزان دسترسی به این مواد) ، ارزش پروژه در دست احداث و توجه به کیفیت مصالح مصرفی نسبت قیمت دارد.
