قرص سولفات آهن یا فروس سولفات ferrous sulfate
قرص سولفات آهن خوراکی فروس سولفات یک مکمل دارویی برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن Iron Deficiency Anemia است. کمبود آهن در خون به دلیل از دست دادن خون در بلند مدت به دلایلی مانند خونریزی سیستم گوارشی و یا عدم توانایی بدن در جذب آهن ایجاد می شود. این نوع کم خونی یا فقر آهن از طریق انجام آزمایش خون و یا با علائم بالینی همچون احساس خستگی و سستی دائمی و حس خواب آلودگی و کسالت ، مبتلا شدن به سرماخوردگی به صورت پیاپی ، سرگیجه و رنگ پریدگی تشخیص داده می شود.
سولفات آهن خوراکی در ترکیب با داروهایی مانند اسید فولیک ، مولتی ویتامین ، ویتامین سی و … قابل تولید بوده و یا آن را به صورت اختصاصی با عنوان قرص فرو سولفات تولید می کنند. وظیفه آهن در بدن ، تولید هموگلوبین و میوگلوبین در خون برای انتقال اکسیژن به سلول ها و ذخیره آن می باشد.
مکانیسم اثر قرص سولفات آهن
قرص آهن نقش خون سازی در بدن انسان را دارد. این قرص در تولید هموگلوبین و میوگلوبین خون و نیز آنزیم هایی نظیر سیتوکروم ماثر است. وجود آهن به میزان مناسب برای علمکرد صحیح کاتکول آمین و نوتروفیل لازم می باشد. در صورتی که بدن قادر به جذب میزان کافی عنصر آهن از منابع غذایی نباشد ، باید قرص فروس سولفات که همان سولفات آهن با دو ظرفیت اکسیژنی است تجویز شود تا عنصر آهن را برای تولید گلبول قرمز به مغز استخوان انتقال دهد.
موارد منع مصرف قرص سولفات آهن خوراکی
قرص سولفات آهن صرفا برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن تجویز می شود و مصرف آن جهت درمان کم خونی های غیر آهنی همچون هموسیدروز و هموکروماتوز و … منع شده است. لذا جهت مصرف قرص آهن حتما باید با پزشک معالج مشورت نمایید. جذب آهن در اثر قرص سولفات آهن در افراد سالم در حدود ۱۰ درصد و در بیماران مبتلا به کم خونی در حدود ۶۰ درصد می باشد. مصرف هم زمان فروس سولفات با غذا ، سبب کاهش میزان جذب آهن از ۳۰ تا ۵۰ درصد خواهد شد بنابراین آن را با معده خالی مصرف نمایید. اما در صورتی که مبتلا به بیماری گوارشی یا زخم معده هستید ، مصرف این قرص بعد از غذا توصیه می شود.
تداخل دارویی
ویتامین ای ، داروهای ضد اسید معده ، داكسیسایكلین ، تتراسایکلین های خوراکی ، كلسیترامین و كلرامفنیكل باعث کاهش جذب و تاثیر آهن می شود. همچنین مصرف همزمان قرص سولفات آهن باعث کاهش اثر دارو های پنی‌سیلین آمین ، متیلدوپا ، لوودوپا ، لووتیروكسین و كینولون ها می گردد. بنابراین بین زمان مصرف قرص سولفات آهن خوراکی و داروهای نام برده ، حداقل ۲ ساعت فاصله بیاندازید.
عوارض جانبی احتمالی و توصیه ها
سوء تاثیرات احتمالی مصرف قرص سولفات آهن بیشتر بر سیستم گوارشی است. عوارض جانبی مصرف قرص آهن ، ایجاد تحریک در مجاری گوارشی ، گاستریت ، تهوع ، اسهال بوده و در سالمندان باعث یبوست می شود.
برای کاهش عوارض جانبی قرص سولفات آهن ، آن را با مقدار کافی آب یا آب میوه طبیعی (ترجیحا آب پرتقال) مصرف نمایید. از نوشیدن همزمان شیر یا داروهای ضد اسید به همراه قرص آهن خودداری کنید.
در صورت تیره شدن مدفوع پس از مصرف آن ، نگرانی وجود ندارد زیرا مقدار جذب نشده آهن است. اما اگر در مدفوع ، خون دیده شده باید مصرف آن قطع و به پزشک معالج اطلاع داده شود.
میزان مصرف قرص سولفات آهن در کودکان کمتر ۲ سال به میزان ۶ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن کودک است. مصرف قرص آهن در کودکان زیر ۲ سال خطرناک بوده و دوز بالای آن ممکن باعث مرگ شود پس حتی طبق دستور پزشک معالج عمل شود.
